Topman Lockheed: tot 10 miljard aan opdrachten F-35

Riekelt Pasterkamp

Voor Nederlandse bedrijven ligt binnen het F-35-programma voor 5 tot 10 miljard dollar aan opdrachten in het verschiet.

Dat zegt Steve O’Bryan, Lockheed Martin Aeronautics Vice President, F-35 Program Integration and Business Development, in een interview met F-35.nl. Hij is blij met het besluit van de Nederlandse regering om de F-35 Lightning-II aan te schaffen als vervanger van het F-16 gevechtsvliegtuig. “De F-35 is op dit moment het beste vijfde generatie vliegtuig, dat de komende veertig jaar mee gaat.”

Door het besluit telt het F-35-programma naast de Verenigde Staten zeven partners: Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Australie, Italie, Noorwegen, Israel en Japan. De Amerikaanse defensiereus Lockheed Martin wil ruim 3000 toestellen bouwen. Eenmaal op volle toeren rollen er 200 F-35’s per jaar uit de fabriek in het Texaanse Fort Worth. De prijs zal alleen maar dalen, voorspelt O’Bryan. “In de eerste zeven jaar van het F-35-project ging de prijs al met sprongen naar beneden. En nu bouwen we nog maar 30 toestellen per jaar. Als dat straks 200 toestellen zijn, wordt een F-35 alleen maar goedkoper.”

Goed nieuws voor de Koninklijke Luchtmacht, want minister Hennis-Plasschaert van Defensie trekt maximaal 4,5 miljard euro uit voor de aanschaf van de F-35. Daarvan moeten 37 toestellen worden aangeschaft. Als de stuksprijs daalt, kunnen er in de toekomst meer F-35’s instromen bij de luchtmacht. De kale prijs van een kist ligt nu rond 70 miljoen euro.

De Nederlandse regering kocht al twee F-35-testtoestellen. De eerste, de F-001, werd in het najaar van 2012 aan Nederland geleverd. Het tweede Nederlandse testtoestel rolde op 2 maart 2013 uit de fabriek van Lockheed Martin in Fort Worth. Opleiding van vliegers van de Koninklijke Luchtmacht en verdere testvluchten vinden plaats vanaf Eglin Air Force Base in de Amerikaanse staat Florida.

De Nederlandse luchtvaartindustrie is vanaf de start in 2002 betrokken bij het F-35-programma. Verschillende bedrijven boekten als voor 1 miljard dollar (750 miljoen euro) aan opdrachten. Lockheed-topman O’Bryan belooft “enorme voordelen”. De orderportefeuille voor het Nederlandse bedrijfsleven kan oplopen tot zeker 5 en wellicht 10 miljard dollar (3,8 tot 7,5 miljard euro). De luchtvaartsector kan 4500 hoogwaardige functies vullen. “Het werk in bijvoorbeeld software, composieten en elektronica heeft een spin-off naar de commerciële luchtvaart. Het is dus niet alleen werken aan de F-35, maar veel breder.”

O’Bryan is er zeker van: “De Nederlandse luchtvaartindustrie is met de F-35 uitstekend gepositioneerd voor de komende twintig jaar.” Bedrijven als Fokker, Thales en NLR sleepten al orders binnen. “Achter deze grote namen gaan veel kleine bedrijven schuil die als toeleverancier dienen”, zegt O’Bryan. “En het gaat niet alleen om de industrie. Ook kennisinstituten profiteren mee. Zo hebben we al meer dan zeventig Nederlandse luchtvaartstudenten in Fort Worth gehad.”

De Lockheed-topman is even in Nederland voor overleg met verschillende partijen. Hij noemt de F-35 “de logische opvolger” van de F-16. Ook verzekert hij dat de toestellen voor de Amerikaanse luchtmacht precies dezelfde zijn als voor de Nederlandse luchtmacht en de andere internationale partners. “Er is absoluut geen verschil.” Wanneer landt het eerste Nederlandse toestel op vaderlandse bodem? Steve O’Bryan glimlacht: “Jullie moeten nog even wachten, maar in 2019 of 2020 is het zover.”

Lees meer over:
defensie F-35 Hennis internationaal JSF Lockheed Martin