"F-35 zal onmisbaar vliegtuig blijven" - JSF Nieuws

Marillyn Hewson is sinds vorig jaar topvrouw van Lockheed Martin, de grootste Amerikaanse defensieleverancier, met een jaaromzet van 34 miljard euro. Tijdens een bezoek aan Nederland voor besprekingen met onderdelenbouwer Fokker en andere onderaannemers in het F-35-project – de straaljager die ook bekendstaat als Joint Strike Fighter – maakt Hewson in Den Haag tijd voor Elsevier.

Eric Vrijsen

Onderwerp van de dag: in Europa, maar vooral ook in de Verenigde Staten, wordt hard bezuinigd op defensie. Dat moet pijn doen, ook voor Lockheed. Sowieso waren de afgelopen jaren zwaar voor het bedrijf. Vorig jaar nog werden 4.000 ontslagen aangekondigd op een personeelsbestand van 114.000. Wordt het erger? ‘Nee. Ik ben juist optimistisch. Natuurlijk erken ik de noodzaak van regeringen om hun uitgaven te verlagen. Maar kijk rond in de wereld: de risico’s stapelen zich op. De behoefte aan verdediging en veiligheid in de Verenigde Staten en Europa neemt juist toe. Daardoor blijft er vraag naar onze producten, en dat zijn niet alleen gevechtsvliegtuigen. Wij leveren raketafweer, satellieten, cybersecurity, informatietechnologie.’

Bovendien, zegt Hewson: er wordt wel voorspeld dat de F-35 het laatste bemande gevechtsvliegtuig zal zijn en dat drones het zwerk geheel overnemen, maar ‘bemande en onbemande toestellen zijn complementair. Ze worden nu in combinatie gebruikt, en dat zal zo blijven. De F-35 is een gevechtsvliegtuig van de vijfde generatie. Het brengt unieke capaciteiten naar het strijdtoneel, zoals één totaalbeeld op basis van allerlei sensoren. Het vliegtuig is onzichtbaar voor radar. Het rekent af met de bedreigingen van vandaag en morgen. In de komende halve eeuw zal de F-35 een onmisbaar vliegtuig blijven’.

Inzoomend op Nederland: ‘Ik vergelijk het met de F-16. Nederland vliegt al 35 jaar met dit toestel. Het is een gevechtsvliegtuig van de vierde generatie, maar voldoet nog prima. Lockheed Martin bouwde de voorbije decennia in totaal 5.400 F-16’s voor 25 landen. Zo zal het ook gaan met de F-35. De planning is nu dat we 3.000 F-35’s bouwen, maar ik denk dat het er uiteindelijk 4.500 of meer zullen zijn.’

Hewson werkt al ruim dertig jaar op allerlei posities in het concern en kent Lockheed Martin op haar duimpje. Ze komt een beetje ingetogen, zelfs bescheiden over. Door haar positie staat ze plotseling in de top van de lijstjes van de bladen Forbes en Fortune, als een van de machtigste vrouwen ter wereld.

‘Ach, ik vind het wel leuk om mijn naam terug te vinden tussen allerlei zeer capabele vrouwen en mannen. Maar ik zie het als een eerbetoon aan de getalenteerde mensen bij Lockheed Martin. We werken in een uitdagende omgeving, we presteren en innoveren. En dat doen we vanuit de hoogste graad van integriteit.’

Lockheed Martin is vooral bekend als bouwer van gevechtstuig, maar het industriële conglomeraat opereert op vele terreinen. Hewson: ‘We waren al actief op het terrein van cybersecurity toen dat woord nog niet eens bestond. Bijvoorbeeld omdat we onze vliegtuigen moesten vrijwaren van verstoringen. Computerveiligheid is ons erg toevertrouwd. Die technologie schrijdt voort met nieuwe digitale capaciteiten, nieuwe productietechnieken, innovatieve materialen en kwantumcomputers. We zijn altijd al een concern geweest van hightech. We fabriceren ook satellieten en raketsystemen. We zijn de grootste IT-leverancier van de Amerikaanse regering, en heus niet alleen op militair terrein. We leveren ook systemen voor de burgerluchtvaart. We ondersteunen zelfs de instanties die sociale uitkeringen verstrekken. We leveren de informatietechnologie voor het nieuwe NAVO-hoofdkwartier in Brussel en voor het ministerie van Justitie in het Verenigd Koninkrijk.’

Nederland besloot vorig jaar de F-16-vloot te vervangen door 37 F-35-toestellen. Onlangs meldde het Amerikaanse ministerie van Defensie echter tegenvallers bij de softwareontwikkeling van de F-35. Ondervindt Nederland hierdoor vertraging? ‘Nee, de eerste twee Nederlandse toestellen maken testvluchten vanuit basis Eglin in Florida. De softwareontwikkeling is voor 88 procent voltooid en daarmee liggen we op schema. Het is complex, want het gaat om vele miljoenen regels met codes. Lockheed Martin zal ervoor zorgen dat alles op tijd gereed is.’

Het JSF-programma lijkt synoniem met tegenvallers, maar Hewson ziet juist een gestaag toenemende productie: nu vijf, straks twaalf toestellen per maand. ‘De stukprijs ging al met 55 procent omlaag,’ bezweert ze. ‘Reken er maar op dat allerlei landen in de wereld overgaan tot aanschaf van de F-35. Tot 2019 komen de orders voor de helft van buiten de Verenigde Staten.’

Washington staat de export van F-35’s toe naar bondgenoten als Israël, Turkije, Zuid-Korea, Australië en de West-Europese landen. Maar de verkoop van F-35’s in het Midden-Oosten – destijds een belangrijk afzetgebied van F-16’s – lijkt uitgesloten. In de F-35 zit veel geheime technologie.

Hewson rekent voor dat Nederland de aanschaf van de F-35 zal terugverdienen via industriële orders. ‘Voor de F-35 werken we met 28 Nederlandse toeleveranciers. Het gaat nu om een business van 750 miljoen dollar, 549 miljoen euro. Zodra de productie op tempo ligt om uiteindelijk, laten we zeggen, drieduizend toestellen te produceren, draait het om ruim 5 miljard euro voor de Nederlandse industrie. In werkgelegenheid gemeten: elfhonderd directe banen en daarnaast nog eens tweeduizend indirecte.’ Dit is minder dan achtereenvolgende kabinetten het parlement voorspiegelden, maar het is exclusief de werkgelegenheid die ontstaat als in Nederland een servicecentrum komt voor motoren van de F-35.

Wie Is Marillyn Hewson?

Hewson is geboren in Junction City, Kansas. Ze studeerde economie aan de University of Alabama, en deed leiderschapcursussen aan Columbia University en Harvard. Sinds 1982 werkt ze bij Lockheed Martin, sinds 2013 als CEO. Zakenblad Fortune noemde haar een van de vijftig machtigste zakenvrouwen.

(bron: Elsevier, 8 maart 2014)

Lees meer over:
F-35 F-35-programma JSF Lockheed Martin Nederland Verenigde Staten werkgelegenheid